دانش آموز کلاس درس مدرسه

بر اساس نتایج یک پژوهش دانشگاهی، بهترین روش تربیت دانش‌آموزان «الگودهی معلمی» است.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه خراسان، شرف‌الدین منصوری قزالحصار در پایان نامه کارشناسی‌ ارشد خود تحت عنوان بهترین روش‌ تربیتی دانش‌آموزان عنوان کرده است: تربیت دارای ابعاد مختلفی است که تربیت دینی و اخلاقی از جمله ساحت‌های مهم آن به‌ شمار می‌رود. ساحت تربیت اخلاقی در سند ملی آموزش و پرورش (1390) نیز از ابعاد بسیار مهم تربیت آدمی و از ساحت‌های خاص تربیت است که وظیفه فراهم‌سازی زمینه مناسب برای بروز و ظهور نیکی در سرشت آدمی و همچنین تقویت و تحریک وجدان اخلاقی فرد را برعهده دارد.

رویکردها و روش‌های آموزش و تربیت اخلاقی بسیار متنوع و متکثرند به طور مثال رویکرد تربیت‌ منش، رویکرد شناخت و رشد استدلال اخلاقی، رویکرد ارتباطی یا غمخواری، رویکرد تربیت شهروندی، رویکرد ایضاح ارزش‌ها و غیره هستند.

در این پژوهش سه مورد از روش‌های تربیت اخلاقی که به نظر می‌رسد رایج‌تر و مورد توجه بیشتر است (رویکرد فضلیت‌مدار، رویکرد استدلال اخلاقی کولبرگ و رویکرد غم‌خواری) به ترتیب بر سه بخش رفتار، شناخت و عاطفه فرد تاکید دارد به عنوان مبنای بررسی، مورد توجه قرار گرفت.

رویکرد فضیلت‌مدار بر پرورش "منش" و فضیلت‌هایی همچون شجاعت، عدالت و خویشتن‌داری تاکید دارد که بیشتر بر رفتار فرد مبتنی است. رویکرد غم‌خواری نیز، بیشتر بر روابط انسانی حاکی از احساسات، همدلی و نوع‌دوستی تاکید دارد و بالاخره رویکرد استدلال اخلاقی کولبرگ که مبتنی بر قضاوت است بر درونی و ذهنی بودن اخلاق تکیه دارد.

نظر به جایگاه و اهمیت ویژه اهداف اخلاقی در چارچوب برنامه درسی و نقش محوری عنصر معلم در این نظام در پژوهش حاضر، صلاحیت حرفه‌ای معلمان مقطع ابتدایی شهر تربت جام که برای نیل به اهداف سه‌گانه (رفتاری، شناختی و عاطفی) تربیت اخلاقی اهمیت دارد و به کارگیری روش‌های مختلف متناسب با هر یک، مورد مطالعه قرار گرفت.

در این مطالعه از طرح توصیفی استفاده شد و جهت تعیین حجم نمونه، از آن‌ جا که فهرست تمامی معلمان مقطع ابتدایی شهر تربت جام موجود و با ارائه نامه مکتوب از آموزش دانشگاه در اختیار پژوهشگر قرار گرفت از نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان روش نمونه‌گیری استفاده شد.

با توجه به پاسخ‌های ارائه شده معلمان، نتایج توصیف‌ها نشان داد بیشترین نقش و تاثیرگذاری را در جریان تربیت اخلاقی فراگیران، معلم پایه نسبت به سایر معلمان در مدرسه بر عهده دارد و ماده درسی هدیه‌های آسمانی نیز مهم‌ترین ماده درسی جهت آموزش تربیت اخلاقی انتخاب شد.

در باب شناخت معلمان از روش‌های مختلف تربیت اخلاقی نتایج حاکی از آن است که معلمان، کمترین میزان آشنایی را با فرایند تربیت اخلاقی، آموزش اخلاقیات در مراکز آموزشی، نظریات علمی در این زمینه و رویکردها و روش‌های تربیت اخلاقی داشتند. همچنین طبق نتایج به دست آمده، اکثر معلمان اعتقاد داشتند که فرایند تربیت اخلاقی ابتدا باید در خانواده و بعد در مدرسه پیگیری شود زیرا به تعبیر آنان، شالوده تربیتی فراگیران ابتدا در خانواده پایه‌گذاری و در مدرسه پرورش می‌یابد.

این یافته نیز به دست آمد که از دیدگاه معلمان بهترین روش جهت آموزش اخلاقیات و تربیت اخلاقی "روش الگودهی عملی معلم" است.

این پایان نامه توسط شرف‌الدین منصوری قزالحصار در مقطع کارشناسی‌ ارشد رشته علوم تربیتی، گرایش برنامه‌ریزی درسی نوشته شد و ابوالفضل غفاری استاد راهنمای او در این پژوهش بود.



منبع:isna.ir